Forum na Potrzeby Projektu Edukacyjnego
Król
Berdysz, bardysz (łac. barducium - siekierka) – broń drzewcowa piechoty zdolna zmiażdżyć zbroję, będąca ciężkim, szerokim toporem o zakrzywionym ostrzu i długim drzewcu (ok. 1,8 m).
Znany był już w starożytności, ale rozpowszechniać zaczął się w średniowieczu, także w XIV wieku w Europie wschodniej, gdzie był używany przez piechotę do walki z jazdą. W XVI i XVII wieku, szczególnie typowy dla piechoty moskiewskiej, m.in. oddziałów strzelców.
W Polsce w 1674 roku król Jan III Sobieski wprowadził w wojsku polskim tak zwany zmodyfikowany "berdysz mały", używany jako podpórka zamiast forkietu podczas strzelania z muszkietu, a także jako broń biała.
Według zaleceń królewskich piechurzy polscy mieli zbliżać się do przeciwnika oddając tylko jedną salwę, po czym – zawiesiwszy muszkiety na plecach – atakować berdyszami.
Zgodnie z analizą rachunków regimentów pieszych z lat 1685-1697 używano berdyszów o trzech długościach – 110, 135 i 155 cm. Należy przypuszczać, że służyły one jako forkiety dla żołnierzy strzelających (kolejno) z pozycji klęczącej, pochylonej i stojącej. W tej konfiguracji stosowano szyk trzyszeregowy, bardzo skuteczny i w obronie i w natarciu.
Berdysze znajdowały się na wyposażeniu wojska polskiego do lat dwudziestych XVIII wieku.
Offline